Sự cần thiết ban hành Hệ thống đo đạc, báo cáo và thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính cấp quốc gia

Một trong những nội dung quan trọng của Bộ quy tắc khí hậu Katowice là Hướng dẫn thực hiện các vấn đề liên quan đến Khung minh bạch tăng cường (ETF) trong ứng phó và hỗ trợ ứng phó biến đổi khí hậu nêu tại Điều 13 của Thỏa thuận Paris và Quyết định 1/CP21, bao gồm phương thức, thủ tục và hướng dẫn về đảm bảo tính minh bạch đối với các hoạt động ứng phó và hỗ trợ ứng phó với biến đổi khí hậu. ETF là quy định bắt buộc đối với các quốc gia tham gia Thỏa thuận Paris.

Ngày 11 tháng 9 năm 2020, Việt Nam đã đệ trình Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) cập nhật của Việt Nam. UNFCCC đánh giá cao Việt Nam đã hoàn thành việc rà soát, cập nhật NDC theo Quyết định của COP21 trong bối cảnh phức tạp đầy thách thức do đại dịch Covid-19. Đặc biệt, Việt Nam đã nâng cao đóng góp ứng phó với biến đổi khí hậu thể hiện trong NDC cập nhật.

Tuy nhiên, để đáp ứng các yêu cầu của UNFCCC trong thực hiện NDC cập nhật trong giai đoạn cam kết từ năm 2021 - 2030, việc ban hành Hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định cho các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính ở cấp quốc gia là rất cần thiết nhằm đảm bảo tính minh bạch, chính xác, đầy đủ, nhất quán, áp dụng các hướng dẫn mới nhất của Ban Liên chính phủ của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (IPCC) đối với các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và thể hiện nỗ lực cao nhất trong ứng phó với biến đổi khí hậu của Việt Nam đối với cộng đồng quốc tế.

Đồng thời, cho tới nay Việt Nam chưa có văn bản cụ thể quy định trách nhiệm của các Bộ, ngành, địa phương và các tổ chức, cá nhân trong theo dõi, giám sát, kiểm tra các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính để thực hiện mục tiêu của Chính phủ và cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế. Việc ban hành Hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định cho các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính sẽ có tác động tích cực tới các chủ thể phát thải khí nhà kính, tạo động lực cho đầu tư vào các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính nói riêng và ứng phó với biến đổi khí hậu nói chung.

Hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định cho các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính sẽ cung cấp một biện pháp thi hành hiệu quả cho các Bộ, ngành, địa phương nhằm hỗ trợ hiệu quả cho công tác quản lý nhà nước và đảm bảo mức giảm nhẹ phát thải khí nhà kính được quốc tế công nhận. Ngoài ra, việc áp dụng các quy định của Hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định cho các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong từng ngành, lĩnh vực sẽ giải quyết được hiện trạng thiếu tính nhất quán, tính kết nối, liên thông, đồng bộ về mục tiêu, giải pháp giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trên toàn quốc, đảm bảo tính chính xác, minh bạch trong trách nhiệm và lợi ích tổng thể của quốc gia.

Ngoài ra, Hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định cho các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính sẽ đặt nền tảng pháp lý để triển khai tổ chức và phát triển thị trường các-bon, thí điểm hệ thống trao đổi hạn ngạch và tín chỉ các-bon và áp dụng các công cụ định giá các-bon phù hợp với điều kiện quốc gia và thông lệ quốc tế.

Với những phân tích, đánh giá nêu trên, việc xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định ban hành Hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định cho các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính ở cấp quốc gia là rất cấp thiết trong bối cảnh hiện nay. Quyết định sẽ giải quyết, xử lý các vấn đề đặt ra từ thực trạng, yêu cầu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường, tài nguyên cũng như thực hiện cam kết của Việt Nam với quốc tế về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, đặt nền móng cho Việt Nam tham gia thị trường tín chỉ các-bon quốc tế và huy động các nguồn vốn đầu tư lớn, dài hạn cho các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong nước.